Kuyucaklı Yusuf- Sabahattin Ali

Kuyucaklı Yusuf Sabahattin Ali'nin unutulmaz eserlerinden birisi olarak Türk sinemasına da yansımıştır. Kitabın ana karakteri Yusuf henüz 9 yaşındayken anne ve babasını çok acı bir şekilde kaybetmiştir. Anne ve babası gözlerinin önünde öldürülen bu küçük erkek çocuğu Kaymakam Salahattin Bey tarafından evlat edinilmiştir. Kaymakam Salahattin'in Yusuf'dan birkaç yaş küçük bir kızı vardır. Çocuğu ilk eve götürdüğünde eşi Şahinde bu yabancı çocuğa pek sıcak bakmasa da zamanla onun varlığını kabullenmek zorunda kalmıştır. Yusuf küçük yaşından itibaren çevresindeki diğer yaşıtlarından farklı bir karakter, kendine has bir kişilik olmuştur. O çevresindeki onca insana rağmen kalabalıklar arasında hep yalnızdır. Her zaman bulunduğu yere ait olmadığını düşünen ve insanlardan uzak bir yapıda olan bu çocuk büyüdükçe aynı yapısını korumaya devam etmiştir. Yusuf'un hayatında yabancılık duymadığı tek kişi kaymakamın kızı Muazzez olmuştur. Başlarda abi kardeş ilişkisi olarak başlayan yakınlık bu iki genci hangi noktaya getirmiş ve bunun sonucunda yaşanan dram kitapta gözler önüne serilmektedir. 

Kuyucaklı Yusuf kitap özeti, Yusuf'un anne ve babasının öldürülmesi ile başlar. Bir gece köyü basan eşkiyalar çocuğun anne ve babasını öldürmüşler ve Yusuf şans eseri hayatta kalmıştır. Olay yerine keşfe gelen ekibin içinde bulunan Kaymakam Salahattin Bey bu çocuğu görünce onun yaşadıklarından ve yaşına göre çok olgun oluşundan etkilenerek onu evlatlık edinir. Salahattin Bey'in çok mutlu bir aile yaşantısı yoktur. Kendinden yaşça çok genç olan Şahinde olan evliliği onun için tam bir hayal kırıklığı olmuştur. Evliliklerinin başlarında eşini düzeltmek için çok uğraştığı halde tüm çabaları sonuçsuz kalınca pes etmiştir. Salahattin Bey alkole sığınarak evinden ve eşinden kopmuştur. Bu evlilikten dünyaya gelen Muazzez bile onu evine bağlayamamıştır. Küçük kız hayata gözlerini açtığı andan itibaren sevgisiz ve ilgisiz bir ortamda yaşamıştır. Onun bu yaşantısı Yusuf'un evlerine geldiği andan itibaren değişmiştir. 

Sabahattin Ali'nin kaleminden anladığımız kadarı ile Yusuf küçük Muzzez'e yeri gelmiş bir abi, yeri gelmiş bir anne olmuştur. Anne ve babasının tüm ilgisizliğine rağmen Yusuf Muazzez'i hep sevmiş ve korumuştur. Aradan yıllar geçip de her ikisi de çocukluktan gençliğe adım attığında Yusuf Muazzez'i bir abi gibi koruyup sahiplenmiştir. Buraya kadar her şey normal seyrinde ilerlerken bir bayram günü Yusuf ve Muazzez arkadaşları ile birlikte gezmeye çıkarlar. Bu gezi esnasında o çevrenin zenginlerinden birisinin oğlu olan Şakir Muazzez'e yaklaşmaya kalkınca Yusuf onunla kavga eder. Bu olay ileride yaşanacak olayların bir habercisi olarak aslında kitabın kilit noktasıdır. Şakir her istediğini elde etmeye alışkın, şımarık ve sorumsuz bir gençtir. Yusuf'tan yediği tokat nedeni ile hırslanır ve sırf bu yüzden Muazzez ile evlenmeye karar verir. 

Kaymakam Salahattin'in eşi Şahinde para ve lüks düşkünü bir insan olduğu için bu durum onun hoşuna gider. Kızını yanına alıp sık sık Şakir'lerin evine gider. Bu sırada Şakir'in ailesi de Muazzez'in aklını çelmek için kıza hediyeler verirler. Yusuf bu duruma çok bozulmaktadır. Bu sırada Şakir'in babası kaymakam ile kumar oynayarak onu kendisine borçlandırır. Amacı bu borç nedeni ile kaymakamı zor durumda bırakarak kızı Muazzez'i oğlu Şakir'e vermesini sağlamaktır. Bir süre bu plan çok iyi bir şekilde işlese de sonunda Yusuf durumu öğrenir. Çocukluk arkadaşı Ali'nin de yardımı ile karşı tarafın borcunu öder. Bunun sonucunda Ali Muazzez ile evlenmek ister. Yusuf bu sırada Muazzez'i sevdiğini fark etmiştir, üstelik genç kız da onu sevmektedir. Arkadaşı Ali yüzünden Kuyucaklı Yusuf Muazzez'e duygularını açmaz. Ali Muazzez ile evleneceğini hayal ederken bir düğünde Şakir tarafından vurularak öldürülür. Şakir'in babasının zengin olması nedeni ile bu olay kaza gibi yansıtılarak, ört bas edilir. Bu olaydan sonra Şahinde tekrar Muazzez'i alarak Şakir'lere gidip gelmeye başlamıştır. Yusuf bu duruma daha fazla dayanamaz ve bir gün Muazzez'i kaçırır. 

Kaymakam Salahattin Bey onların evlenmesine razıdır. Bir şekilde Yusuf ve Muazzez'i bulur ve onları kendileri ile birlikte yaşamaya ikna eder. Yusuf bunu istemese de yıllardır baba bildiği Salahattin Bey'i kıramaz ve onunla birlikte tekrar eve dönerler. İki gencin düğünleri yapılır ve bir süre sonra Yusuf kaymakamlıkta işe başlar. Tam hayatları bir düzene girdi derken Salahattin Bey'in ölümü ile her şey değişir. Artık evin tüm yükü Yusuf'un üzerine kalmıştır. Yeni kaymakam Yusuf'u tahsildarlıkla görevlendirmiştir. Yusuf günlerce hatta haftalarca evinden uzakta kalmaktadır. Başlarda bu durum bir sorun olmazken ilerleyen zamanlarda genç adamın kazandığı para geçimlerine yetmeyince Şahinde kızının aklını bir şekilde çeler. Onu kendisi ile birlikte zengin evlerindeki uygun olmayan ortamlara götürmeye başlar. 

Muazzez başlarda buna karşı gelse de yaşı çok genç olduğu için annesinden etkilenir ve yanlış bir yola girer. Muazzez defalarca bu durumu Yusuf'a açmaya çalışsa da buna cesaret edemez. Yusuf her geldiğinde evde bir şeylerin değiştiğini daha da kötüsü Muazzez'de bir farklılık olduğunu fark eder fakat bunun pek üzerinde durmaz. Ta ki bir gece eve baskın yapıp da Muazzez'i başka adamlarla uygunsuz bir şekilde görünce olanlar olur. Kuyucaklı Yusuf bir anda çıldırır. Bu olanlardan dolayı Muazzez'i değil annesi Şahinde'yi suçlamaktadır. Kadını defalarca bu konuda uyardığı halde o kızını bu felakete sürüklemiştir. Sonuçta genç adam karanlıkta rast gele ateş etmiş ve tam bir katliam yapmıştır. Amacı Muazzez'i alıp oralardan gitmektir. Karanlıkta Muazzez'i bulur ve oradan alıp çıkarır. Gece çok karanlık olduğu için onun yaralı olduğunu fark edemez. O gecenin sabahında Muazzez ölmüştür. Genç adam eşinin mezarını kendi elleriyle kazar ve onu gömerek yeni bir hayata doğru bilinmeyen bir yola çıkar. 

Kuyucaklı Yusuf kitap yorumu burada son bulurken bu harika kitabı mutlaka okumanızı tavsiye ediyorum. Cehaletin ve para hırsının insanı yanlışa sürüklemesinin ortaya çıkardığı dram bu kitapta çok net bir şekilde anlatılıyor.